Wat gebeurt er met mijn huisdier na mijn overlijden?
Het is een gedachte die we liever wegduwen: Wat gebeurt er met mijn dier als ik er niet meer ben? Toch is het voor elke huisdiereigenaar een liefdevolle én verantwoordelijke stap om hierover na te denken. Want voor jouw huisdier ben jij alles: het vaste ritme, de bron van veiligheid, eten, aandacht en genegenheid.
Maar wat als jij onverwacht wegvalt? Wie zorgt er dan voor je hond, kat, vogel, konijn of ander geliefd dier? In deze blog lees je wat er juridisch, praktisch én emotioneel geregeld kan worden – en waarom het belangrijk is om dit tijdig te doen.
Huisdieren zijn geen erfgenamen
In juridische zin is een huisdier in Nederland geen persoon, maar een ‘zaak’ – net als een auto of een schilderij. Dat klinkt hard, maar het betekent simpelweg dat een dier volgens het erfrecht niet zelfstandig rechten heeft. Een huisdier kan dus geen erfgenaam zijn, geen geld erven, en ook geen testament ondertekenen.
Toch kun je wel degelijk in je testament of levenstestament vastleggen wat er met je dier moet gebeuren na je overlijden. En dat is belangrijk – want als je niets regelt, komt je huisdier mogelijk bij iemand terecht die je niet had gekozen, of zelfs in het asiel.
Wie zorgt er voor mijn dier?
Als je overlijdt en niets geregeld hebt, is het aan je erfgenamen of nabestaanden om te beslissen wat er met je huisdier gebeurt. In de beste gevallen neemt een familielid of vriend de zorg over. Maar dat gebeurt niet altijd automatisch – en niet iedereen is in staat of bereid om die verantwoordelijkheid te dragen.
Daarom is het goed om op tijd na te denken over een aantal vragen:
- wie kent mijn dier goed en zou voor hem willen zorgen?
- Heeft die persoon daar de ruimte, tijd en middelen voor?
- Weet diegene wat mijn dier nodig heeft, bijvoorbeeld qua voeding, medicijnen of gedrag?
- Door hierover te praten en afspraken vast te leggen, voorkom je dat jouw dier tussen wal en schip raakt.
Afspraken vastleggen: hoe doe je dat?
Er zijn verschillende manieren om te regelen wat er met je huisdier gebeurt na je overlijden:
1. Mondelinge afspraken (maar niet juridisch bindend)
Je kunt met een familielid, buur of vriend afspreken dat zij je dier zullen opvangen. Dit is een goed begin, maar niet juridisch afdwingbaar. Daarom is het verstandig om zo’n afspraak ook schriftelijk vast te leggen.
2. Levenstestament of testament
In een levenstestament kun je opnemen wie jouw dier verzorgt als jij tijdelijk niet meer in staat bent om dat zelf te doen (bijvoorbeeld door ziekte). In een testament kun je vastleggen wie de zorg voor je dier krijgt na je overlijden. Je kunt die persoon ook een legaat toekennen – bijvoorbeeld een geldbedrag om de verzorging van je dier financieel te ondersteunen.
Let op: het is verstandig om dit met een notaris vast te leggen, zodat je zeker weet dat het juridisch klopt.
3. Een opvangregeling via een organisatie
Sommige dierenorganisaties, stichtingen of dierenasielen bieden opvang- of herplaatsingsregelingen aan voor dieren van overleden baasjes. Zij kunnen helpen bij het vinden van een nieuw thuis, mits je je daar vooraf voor aanmeldt.
- Stichting 'Laat uw huisdier na'
Deze stichting, opgericht door Els Adams, vangt huisdieren op van overleden of terminale baasjes. De dieren verblijven in een huiselijke omgeving en worden zorgvuldig herplaatst. Vooraf aanmelden is noodzakelijk. - Stichting Landelijke Herplaatsing Huisdieren
SLHH adviseert om, zeker in geval van ziekte, uw dier(en) vroegtijdig aan te melden. Dit voorkomt dat dieren aan hun lot worden overgelaten of onnodig in een asiel belanden. - Kattenherplaatsing.nl
Speciaal gericht op katten biedt deze stichting hulp bij het herplaatsen van katten van overleden of zieke eigenaren. Ze benadrukken het belang van tijdige registratie en het opstellen van een huisdiertestament. - Dierenbescherming – Nalaten via het testament
De Dierenbescherming kan worden opgenomen in uw testament. Ze bieden opvang en herplaatsing voor huisdieren van overleden eigenaren, mits dit vooraf is vastgelegd. - Verhuisdieren.nl
Deze organisatie helpt bij het herplaatsen van huisdieren en biedt informatie over het regelen van opvang na overlijden. Ze adviseren onder andere over het opstellen van een huisdiertestament en het informeren van nabestaanden.
Het is raadzaam om tijdig contact op te nemen met een van deze organisaties om de mogelijkheden te bespreken en de benodigde stappen te ondernemen. Zo zorg je ervoor dat jouw huisdier ook na jouw overlijden in goede handen is.
Financiële voorzieningen
De zorg voor een dier kost geld: voeding, medische zorg, vaccinaties, soms opvang of gedragstherapie. Het is daarom verstandig om in je testament niet alleen een verzorger aan te wijzen, maar ook geld te reserveren voor de verzorging van je dier. Dit kan via een legaat, of in overleg met je erfgenamen. Zo belast je niemand onverwacht met kosten – en weet je zeker dat jouw dier niets tekortkomt.
Wat als er niemand beschikbaar is?
Heb je geen directe familie of vrienden die jouw dier kunnen opvangen? Dan kun je nadenken over:
- een opvangregeling bij een dierenorganisatie;
- tijdelijke opvang via je gemeente of dierenarts;
- het opnemen van een duidelijke instructie in je testament dat het dier nooit naar het asiel mag, tenzij er echt geen andere optie is
In sommige gevallen is het ook mogelijk om via een stichting een “noodfonds” op te zetten voor de verzorging van je dier.
Waarom dit nú regelen?
De dood komt vaak onverwacht. Door nu al na te denken over je huisdier, geef je jezelf én je dier rust. Je voorkomt stress bij nabestaanden en onzekerheid voor het dier zelf. Bovendien toon je daarmee dat je ook na je dood verantwoordelijkheid neemt voor het leven waar jij voor hebt gekozen.
Tot slot
Je huisdier is misschien een klein onderdeel van je nalatenschap, maar voor dat dier ben jij de hele wereld. Met een paar goede afspraken kun je ervoor zorgen dat jouw dier ook na jouw overlijden veilig, liefdevol en met respect verder kan leven.
Wil je meer weten over het opnemen van je huisdier in je testament of het regelen van opvang? Neem dan contact op met een notaris of een dierenorganisatie die hierin gespecialiseerd is. Ze denken graag met je mee.
Heb je na het lezen van deze blog vragen, opmerkingen of mis je bepaalde informatie? We helpen je graag verder! Neem gerust contact met ons op via het contactformulier en we staan voor je klaar om je vragen te beantwoorden of je verder te ondersteunen.
