Lijkwaden: Een natuurlijk en waardig alternatief voor een traditionele uitvaartkist
Een persoonlijk en betekenisvol afscheid krijgt steeds meer aandacht binnen de uitvaartbranche. Nabestaanden zoeken naar manieren om een uitvaart vorm te geven die recht doet aan de wensen, waarden en het karakter van de overledene. In deze ontwikkeling spelen lijkwaden, ook wel rouwdoeken of afscheidswaden genoemd, een belangrijke rol. Een lijkwade is een natuurlijk, zacht en sereen alternatief voor een uitvaartkist. Het gebruik ervan sluit aan bij bewuste keuzes rond duurzaamheid, eenvoud en verbinding met de natuur. Daarnaast vormt de lijkwade al eeuwenlang een onderdeel van uitvaarttradities in verschillende culturen. De recente herwaardering voor deze vorm van omhulling past binnen de bredere interesse in natuurbegrafenissen en persoonlijke rituelen.
In deze categorie leest u alles over lijkwaden. Wat een lijkwade precies is, welke materialen worden gebruikt, hoe een wade wordt toegepast, wat de verplichtingen volgens de wet zijn en waar u op moet letten bij het kiezen van een lijkwade. Ook gaan we in op de culturele achtergrond, de rol van rituelen en de voordelen van een opbaring in wade. Zo kunt u weloverwogen bepalen of deze vorm van afscheid past bij uw dierbare.
Wat is een lijkwade
Een lijkwade is een grote doek waarin de overledene liefdevol en respectvol wordt gewikkeld. Het lichaam wordt niet in een uitvaartkist geplaatst, maar rust op een opbaarplank of draagbaar. De wade vormt dan de volledige omhulling. Een lijkwade is meestal gemaakt van natuurlijke materialen zoals katoen, wol, linnen, hennep, zijde of een combinatie hiervan. Deze stoffen voelen warm en zacht aan en dragen bij aan een serene uitstraling. Een wade is doorgaans rechthoekig van vorm en heeft voldoende formaat om het lichaam ruim te bedekken.
In Nederland is het gebruik van een lijkwade volledig toegestaan. Voor vrijwel alle begraafplaatsen, uitvaartcentra en natuurbegraafplaatsen is een wade een geaccepteerd alternatief voor een uitvaartkist, mits er gebruik wordt gemaakt van een stevige opbaarplank met handgrepen. In crematoria geldt hetzelfde; de wade wordt samen met de plank ingevoerd. Een kist is dus niet verplicht.
Waarom kiezen mensen voor een lijkwade
De keuze voor een lijkwade is vaak persoonlijk en vertelt iets over de waarden van de overledene en diens familie. Enkele veelgenoemde redenen zijn:
1. Natuur en duurzaamheid
Lijkwaden worden gemaakt van natuurlijke, biologisch afbreekbare materialen. Ze passen daarom goed binnen een milieubewuste levensstijl. Vooral bij natuurbegrafenissen wordt een wade sterk aangeraden omdat deze op een natuurlijke manier terugkeert in de aarde. Veel waden worden met de hand vervaardigd, waarbij gebruik wordt gemaakt van plantaardig gekleurde stoffen en duurzame productiemethoden.
2. Zachtheid en eenvoud
Een wade geeft een zachte, warme en tegelijkertijd sobere uitstraling aan de opbaring. De aandacht verschuift van de vorm van de kist naar het lichaam zelf, dat op ingetogen wijze is omhuld. Hierdoor ontstaat een sfeer van rust en eenvoud.
3. Ritueel en betrokkenheid
Het wikkelen van de overledene kan een waardevol moment voor nabestaanden zijn. Het is een handeling die mensen de kans geeft om dichtbij te komen en het afscheid actief mee te beleven. Rituelen zoals het vouwen van de wade, het leggen van bloemen op de doek of het aanbrengen van persoonlijke voorwerpen kunnen troost bieden.
4. Verbondenheid met tradities
In veel culturen is de wade juist de traditionele manier van begraven. Door de eeuwen heen is het lichaam vaak in een doek gewikkeld in plaats van in een houten kist. De hernieuwde belangstelling voor lijkwaden sluit aan bij deze klassieke en wereldwijd voorkomende praktijk.
5. Persoonlijke uitstraling
Lijkwaden bestaan in talloze uitvoeringen, van eenvoudige katoenen varianten tot luxe, ambachtelijk geweven waden van wol of zijde. Sommige zijn geheel effen, andere hebben subtiele patronen of worden met de hand gevilt. Hierdoor kan de wade worden afgestemd op het karakter van de overledene.
Materialen: een overzicht van eigenschappen en verschillen
De keuze van het materiaal bepaalt in grote mate de uitstraling, het gevoel en de duurzaamheid van de lijkwade. Hier volgt een overzicht van de meest gebruikte materialen.
Lijkwaden van katoen
Katoen is een populair materiaal vanwege de natuurlijke uitstraling en de zachtheid. Het is ademend, absorberend en voelt vertrouwd aan. Katoenen waden zijn verkrijgbaar in eenvoudige uitvoeringen, maar ook in luxe varianten met structuur of decoratieve afwerking.
Lijkwaden van linnen
Linnen is een van de oudste textielsoorten ter wereld. Het wordt gemaakt van de vezels van de vlasplant. Linnen heeft een natuurlijke, matte glans en een karakteristieke structuur. Het is sterk, duurzaam en volledig biologisch afbreekbaar. Linnen waden zijn ideaal voor mensen die een pure en sobere vorm van omhulling wensen.
Lijkwaden van wol
Wollen lijkwaden worden vaak met de hand gevilt. Vilt heeft een warme en zachte uitstraling, maar voelt ook stevig en beschermend aan. Wol is van nature isolerend, waardoor het lichaam tijdens de opbaring comfortabel en stabiel blijft. Wol past goed bij een natuurbegrafenis vanwege het natuurlijke afbreekproces.
Lijkwaden van hennep
Hennep is een sterk, duurzaam en milieuvriendelijk materiaal met een robuuste structuur. Lijkwaden van hennep hebben een rustieke uitstraling en passen goed bij een puur en natuurlijk afscheid.
Lijkwaden van zijde
Zijde is een luxe materiaal dat zacht, licht en elegant valt. Het geeft een verfijnde uitstraling aan de opbaring. Zijde wordt soms gecombineerd met katoen of wol om de wade steviger te maken.
Combinatiematerialen
Sommige waden combineren verschillende stoffen, bijvoorbeeld katoen met linnen of wol met zijde, waardoor een uniek evenwicht ontstaat tussen zachtheid, stevigheid en uitstraling.
Hoe wordt een lijkwade gebruikt
Een lijkwade wordt altijd in combinatie met een opbaarplank gebruikt. Deze plank is voorzien van handgrepen en heeft voldoende draagkracht. De overledene wordt op de plank gelegd, waarna de wade om het lichaam wordt gevouwen.
Er bestaan verschillende methoden om een wade te vouwen. De meest voorkomende is de drievoudige vouw, waarbij de zijkanten overlappen en de bovenzijde als laatste wordt gesloten. Bij sommige waden zijn linten, koorden of verborgen lussen aangebracht waarmee de doek netjes kan worden vastgemaakt.
Tijdens de opbaring blijft het gezicht al dan niet zichtbaar, afhankelijk van de wens van de familie. Bij sommige waden kan het bovenste deel open blijven zodat nabestaanden op een natuurlijke manier afscheid kunnen nemen.
De rol van rituelen en symboliek
Het gebruik van een lijkwade nodigt uit tot bewust afscheid nemen. Nabestaanden kunnen helpen bij het leggen van de doek, het sluiten van de wade of het toevoegen van symbolische elementen. Enkele voorbeelden:
- het leggen van bloemen of bladeren op de wade;
- het borduren of beschrijven van een persoonlijke boodschap;
- het kiezen van stoffen die passen bij de levensstijl van de overledene;
- kleine rituelen zoals het strikken van de linten.
Dit soort handelingen kunnen een gevoel van verbondenheid en rust geven in een periode van verlies.
Lijkwaden en wetgeving in Nederland
In Nederland is het volledig toegestaan om een overledene in een lijkwade te begraven of te cremeren. De belangrijkste voorwaarden zijn:
- er moet gebruik worden gemaakt van een stevige opbaarplank;
- de wade moet zijn gemaakt van brandbare, natuurlijke materialen;
- voor natuurbegraafplaatsen gelden aanvullende eisen, zoals volledige afbreekbaarheid;
- de wade mag geen metalen of synthetische onderdelen bevatten.
De meeste uitvaartondernemers en locaties zijn inmiddels vertrouwd met het gebruik van lijkwaden.
Opbaring met een lijkwade
Een opbaring in een wade kan zowel thuis, in een uitvaartcentrum als in de natuur plaatsvinden. De doek zorgt voor een zachte omhulling en dempt de contouren van het lichaam. Hierdoor ontstaat een rustige en natuurlijke presentatie. Wollen waden houden de lichaamstemperatuur stabiel en worden daarom vaak gebruikt bij langdurige opbaringen.
Lijkwaden bij een natuurbegrafenis
Voor natuurbegraafplaatsen is een lijkwade bij uitstek geschikt. De materialen zijn volledig organisch waardoor de terugkeer naar de aarde op natuurlijke wijze verloopt. De eenvoud van het ritueel sluit aan bij de visie van natuurbegraafplaatsen, waar natuurbehoud en rust centraal staan.
Waar let u op bij het kiezen van een lijkwade
Bij het kiezen van een wade kunt u letten op:
- materiaal en structuur;
- kleurstelling;
- afmeting;
- afwerking en details;
- het gewenste ritueel of uitstraling;
- de locatie van de uitvaart of begrafenis;
- persoonlijke voorkeuren van de overledene.
Lijkwaden zijn verkrijgbaar in sobere, ingetogen varianten, maar ook in wades met een artistieke en ambachtelijke uitstraling, zoals gevilte patronen of handgemaakte details.
De waarde van een lijkwade voor nabestaanden
Veel families ervaren het gebruik van een lijkwade als een intiem en troostrijk onderdeel van het afscheid. Het lichaam wordt niet verstopt in een gesloten kist, maar blijft op een zachte en waardige manier zichtbaar. Het gesloten of open vouwen van de wade biedt ruimte voor een laatste moment van nabijheid. De eenvoud van de doek creëert rust, waardoor de aandacht meer ligt op de verbinding en het gezamenlijke afscheid.
Ons assortiment lijkwaden
Binnen deze categorie vindt u een veelzijdig aanbod aan lijkwaden van hoogwaardige kwaliteit. Van eenvoudige katoenen waden tot ambachtelijk gevilte varianten van wol; elk product is zorgvuldig geselecteerd op duurzaamheid, uitstraling en passend gebruik binnen de Nederlandse uitvaartpraktijk.
Hoe wordt een lijkwade gevouwen?
Bij elke lijkwade leveren wij duidelijke vouwinstructies. De meest gebruikte methode is eenvoudig en veilig. Voor dikkere waden, zoals wollen varianten, bestaat een aangepaste vouwmethode zodat de doek mooi en stevig sluit.
Zijn alle waden altijd op voorraad?
Onze voorraad wordt dagelijks bijgewerkt. Bij elk product staat de actuele beschikbaarheid vermeld, zodat u weet of directe levering mogelijk is.
Wat zijn de bezorgopties?
Bestelt u op werkdagen voor 17:00 uur, dan wordt de wade gegarandeerd de volgende werkdag tussen 08:00 en 18:00 uur geleverd. Dit geldt niet voor de Waddeneilanden en sommige afgelegen gebieden.
Ik ben uitvaartondernemer. Hoe werkt bestellen voor professionals?
Uitvaartondernemers kunnen eenvoudig een zakelijk account aanmaken. Na inloggen worden automatisch de ondernemersprijzen getoond. Afrekenen kan via iDEAL, Bancontact, creditcard, PayPal of Klarna. Voor vragen kunt u telefonisch contact met ons opnemen of het contactformulier invullen.
Of u nu kiest voor een natuurlijke natuurbegrafenis, een traditionele crematie of een persoonlijke thuisopbaring, een lijkwade biedt een serene, pure en waardige manier om afscheid te nemen.
