Wat is een columbarium?

Het columbarium

Een columbarium is een bouwwerk of wand met nissen waarin urnen met crematie-as worden geplaatst. Elke nis biedt ruimte aan één of meerdere urnen, vaak afgesloten met een plaat van steen, glas of metaal waarop de naam, geboortedatum en overlijdensdatum van de overledene staan vermeld. Het columbarium is een waardige en duurzame manier om de as van een dierbare te bewaren, op een plek die familie en vrienden kunnen bezoeken.

Een serene plek van herinnering

Een columbarium vormt een bijzondere rustplaats voor urnen. In tegenstelling tot het thuis bewaren van de as, kiest men hier voor een plek die voor nabestaanden openbaar of semi-openbaar toegankelijk is. Columbaria zijn te vinden op begraafplaatsen, bij crematoria en soms in kerken of kloosters. De sfeer is vaak sereen en respectvol, met aandacht voor architectuur, rust en symboliek. Nabestaanden kunnen de nis persoonlijk aankleden met bloemen, foto’s of kleine gedenkobjecten.

Oorsprong en geschiedenis van het columbarium

De term columbarium komt van het Latijnse woord columba, wat ‘duif’ betekent. In de Romeinse oudheid werden urnen in muren met kleine nissen geplaatst die leken op duiventillen, vandaar de naam. Deze vorm van asbewaring was toen al een teken van eerbied en verbondenheid.

In de loop der tijd verspreidde de traditie zich door Europa. Ook in Nederland en België zijn vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw steeds meer columbaria gebouwd, parallel aan de groeiende populariteit van crematie. Tegenwoordig maakt het columbarium een vast onderdeel uit van veel begraafplaatsen en crematoria.

Het columbarium in de praktijk

Een columbarium biedt families de mogelijkheid om een centrale, goed verzorgde herdenkingsplek te hebben. Het huren van een nis gebeurt meestal voor een bepaalde periode, vaak tussen de 10 en 30 jaar, afhankelijk van de regels van de gemeente of het crematorium. Na afloop van deze termijn kunnen nabestaanden de huur verlengen, de urn meenemen of laten bijzetten op een andere plek.

Het onderhoud van het columbarium wordt meestal verzorgd door de beheerder van de begraafplaats of het crematorium, waardoor de omgeving er verzorgd en respectvol uitziet. Voor veel families is dit een geruststellende gedachte: de urn blijft veilig bewaard op een toegankelijke en blijvende locatie.

Verschillende soorten columbaria

Columbaria bestaan in uiteenlopende vormen en materialen. Er zijn monumentale wanden van natuursteen met marmeren afdekplaten, maar ook moderne ontwerpen in glas, staal of beton. Sommige zijn overdekt en binnen te bezoeken, andere bevinden zich in de open lucht, vaak in een tuinachtige setting.

Daarnaast zijn er gezamenlijke columbaria, waarin meerdere urnen bij elkaar staan, en individuele nissen, die volledig afgesloten zijn. In België komen ook familienissen voor, waar meerdere urnen van familieleden samen rusten.

Verschillende benamingen voor een columbarium

Hoewel het woord columbarium de officiële term is, worden er in Nederland en België verschillende benamingen gebruikt voor dit type urnenbewaarplaats. Op begraafplaatsen spreekt men vaak van een urnenmuur of urnenwand, termen die de opbouw van nissen goed omschrijven.

In Vlaanderen wordt ook het woord urnenveld gebruikt, hoewel dit soms verwijst naar een grasveld met ingegraven urnen. Een urnenhuisje of urnenkapel duidt meestal op een kleiner, vrijstaand bouwwerk met meerdere nissen, vaak in een tuin of op een begraafplaats.

Samengevat worden de termen columbarium, urnenmuur en urnenwand doorgaans als synoniemen gebruikt, maar de keuze van het woord hangt vaak samen met de lokale traditie, de architectuur en het gebruik binnen de gemeente of het crematorium.

Symboliek en betekenis van het columbarium

Een columbarium staat symbool voor verbondenheid, rust en continuïteit. De nissen vormen samen een gemeenschap van herinneringen, waarin iedere overledene een eigen plek behoudt binnen een groter geheel. Voor nabestaanden biedt dit troost: de wetenschap dat hun dierbare rust in een omgeving waar respect en stilte overheersen.

Veel mensen ervaren het bezoeken van een columbarium als een moment van bezinning. Het is een plek waar herinneringen worden gekoesterd en waar het licht, de bloemen en de stilte samenkomen tot een sfeer van vrede.

Veelgestelde vragen over het columbarium

Waar vind ik een columbarium in Nederland of België?
Columbaria bevinden zich meestal op begraafplaatsen of bij crematoria. In sommige steden is het ook mogelijk om in een kerk of klooster een nis te huren.

Wat kost een plek in een columbarium?
De kosten variëren sterk per locatie en gemeente, maar liggen doorgaans tussen de €400 en €1500 voor een periode van 10 tot 20 jaar.

Mag ik de urn later meenemen?
Ja, meestal mag de urn na afloop van de huurperiode worden opgehaald en eventueel thuis worden bewaard of elders worden bijgezet.

Kan ik de nis persoonlijk inrichten?
Dat hangt af van de regels van de beheerder. Vaak mag men kleine bloemen, foto’s of symbolische objecten plaatsen, zolang deze het geheel niet verstoren.

Extra informatie en inspiratie

Wie meer wil weten over het bewaren van as, kan ook kijken naar alternatieven zoals:

• Een urn thuis bewaren, bijvoorbeeld in een gedenkhoek, een stijlvolle urnenhouder of een speciaal ontworpen urnenwand.
• Het uitstrooien van as in de natuur of op een strooiveld.
• Het verwerken van as in een assieraad, zodat u de herinnering letterlijk dicht bij u draagt.

Gerelateerde begrippen: crematie-as, urnengraf, assieraad

Gerelateerde blogs:

• Wat zijn de kosten van het bijzetten van een asbus of urn in het graf?
• Wat moet ik weten als ik een urn wil verplaatsen?
• House of Memories, een bron van rust en herdenking

Tot slot

Een columbarium biedt een blijvende, respectvolle en toegankelijke rustplaats voor urnen. Het is een plek waar herinneringen tastbaar blijven en waar men in stilte kan herdenken. Of u kiest voor een nis in een columbarium, een urn thuis of een assieraad, de essentie blijft dezelfde: de liefde en herinnering aan wie u dierbaar was, blijft bewaard.

Wilt u meer weten over manieren om de herinnering tastbaar te maken? Bekijk onze urnen, assieraden of neem contact met ons op voor persoonlijk advies.