Wat is een hospice?

Hospice

Een hospice is een kleinschalige zorgvoorziening waar mensen in de laatste levensfase worden begeleid en verzorgd in een huiselijke en rustige omgeving. Het doel van een hospice is niet genezing, maar het bieden van comfort, waardigheid en kwaliteit van leven tijdens de laatste periode, vaak in combinatie met palliatieve zorg.

Waarom een hospice zo belangrijk is

Wanneer genezing niet meer mogelijk is, komt de focus te liggen op het verlichten van pijn, het bieden van nabijheid en het ondersteunen van de stervende en diens naasten. Een hospice speelt hierbij een belangrijke rol.

Het verblijf in een hospice is meestal bedoeld voor mensen die naar verwachting nog maar kort te leven hebben, vaak enkele weken of maanden. Nabestaanden ervaren een hospice vaak als een veilige plek waar medische zorg en emotionele begeleiding samengaan met warmte en persoonlijke aandacht.

In Nederland en België zijn hospices in de loop der jaren uitgegroeid tot belangrijke schakels in de keten van palliatieve zorg. Ze bieden een alternatief voor thuis sterven, wanneer dit om medische of persoonlijke redenen niet mogelijk is, maar men wel een huiselijke sfeer en persoonlijke aandacht wenst.

Achtergrond en geschiedenis van de hospice

Het idee van een hospice vindt zijn oorsprong in de middeleeuwen, waar religieuze gemeenschappen pelgrims en zieken verzorgden in gasthuizen. De moderne hospicebeweging ontstond in de twintigste eeuw in Engeland, onder leiding van Cicely Saunders. Zij legde de nadruk op pijnbestrijding, psychosociale ondersteuning en spirituele zorg.

Deze visie verspreidde zich al snel naar andere landen, waaronder Nederland en België. In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw werden de eerste hospices in Nederland geopend. Tegenwoordig zijn er meer dan tweehonderd hospices, vaak ondersteund door vrijwilligers, zorgprofessionals en gespecialiseerde artsen. Ook in België groeide de aandacht voor hospices binnen de bredere ontwikkeling van palliatieve zorg.

De hospice in de praktijk

Doelgroep

Een hospice is bedoeld voor mensen die zich in de terminale fase bevinden, meestal met een levensverwachting van minder dan drie maanden. De zorg is zowel gericht op de patiënt als op de familie en naasten.

Zorg en begeleiding

In een hospice wordt gewerkt met een multidisciplinair team. Dit bestaat uit artsen, verpleegkundigen, vrijwilligers en vaak geestelijk verzorgers of maatschappelijk werkers. De zorg richt zich op:

verlichting van pijn en klachten,
emotionele en psychologische ondersteuning,
begeleiding bij afscheid nemen,
spirituele of levensbeschouwelijke zorg.

Wonen in een hospice

Een hospice biedt een huiselijke en rustige omgeving, vaak met een eigen kamer die ruimte geeft om persoonlijke spullen mee te nemen. Nabestaanden hebben er de mogelijkheid om dag en nacht aanwezig te zijn, wat het proces van afscheid nemen ondersteunt.

Financiering en kosten

De zorg in een hospice wordt grotendeels vergoed vanuit de zorgverzekering, met uitzondering van een kleine eigen bijdrage voor verblijfskosten. Vrijwilligerswerk speelt een belangrijke rol in het betaalbaar houden en ondersteunen van hospices.

Aanvullende inzichten over hospices

Verschil met een ziekenhuis of verpleeghuis

Waar een ziekenhuis gericht is op behandeling en genezing, en een verpleeghuis op langdurige zorg, richt een hospice zich specifiek op de laatste levensfase met nadruk op kwaliteit van leven en persoonlijke aandacht.

Vrijwilligerswerk in hospices

Vrijwilligers zijn onmisbaar in hospices. Zij ondersteunen de dagelijkse zorg, bieden nabijheid en dragen bij aan de huiselijke sfeer.

Culturele en spirituele diversiteit

Hospices in Nederland en België houden steeds vaker rekening met culturele en religieuze wensen rond sterven en afscheid, zoals rituelen, voeding en omgangsvormen.

Veelgestelde vragen over hospices

Hoe lang kan iemand in een hospice verblijven?
Gemiddeld enkele weken, soms maanden, afhankelijk van de medische situatie.

Moet je zelf betalen voor verblijf in een hospice?
De zorg wordt grotendeels vergoed, maar vaak wordt een kleine bijdrage voor verblijf en maaltijden gevraagd.

Kan iemand thuis sterven als er al gekozen is voor een hospice?
Ja, in overleg kan iemand alsnog besluiten thuis te sterven, mits de juiste zorg geregeld kan worden.

Wie bepaalt of iemand naar een hospice kan?
De behandelend arts of een palliatief team beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor opname in een hospice.

Zijn er wachttijden voor een hospice?
Ja, in sommige regio’s kunnen wachttijden ontstaan, vooral in drukbezochte hospices.

Extra informatie en inspiratie

Gerelateerde begrippen: palliatieve zorg, terminaal en sterven

Blogs:

Tot slot

Een hospice biedt rust, warmte en professionele zorg in de laatste levensfase. Het is een plek waar patiënten en hun naasten samen kunnen zijn, met aandacht voor lichamelijk comfort, emotionele steun en een waardig afscheid. In Nederland en België zijn hospices onmisbaar geworden binnen de palliatieve zorg en vormen zij een belangrijk antwoord op de behoefte aan mensgerichte stervensbegeleiding.

Wilt u meer weten over manieren om de herinnering tastbaar te maken? Bekijk onze urnen, assieraden of neem contact met ons op voor persoonlijk advies.