Wat betekent terminaal?

Terminaal

Terminaal is een medische term die aangeeft dat iemand zich in de laatste levensfase bevindt. Genezing is niet meer mogelijk en overlijden wordt binnen afzienbare tijd verwacht. Artsen hanteren vaak de indicatie dat de levensverwachting korter is dan ongeveer drie maanden, maar dit kan in de praktijk korter of langer zijn.

Betekenis en impact van terminaal zijn

Wanneer wordt vastgesteld dat iemand terminaal ziek is, brengt dat emoties, onzekerheid en praktische vragen met zich mee. De nadruk verschuift van behandeling naar comfort, rust en waardig afscheid nemen. In deze periode spelen gesprekken over wensen, herinneringen en de naderende uitvaart een belangrijke rol.

Het vastleggen van uitvaartwensen kan veel rust en duidelijkheid geven voor de nabestaanden. Het helpt hen om later keuzes te maken die in lijn zijn met de persoonlijke wensen van de overledene.

Achtergrond en oorsprong van terminaal

Het woord terminaal komt van het Latijnse terminus, wat “grens” of “eindpunt” betekent. In de medische context verwijst het naar de afronding van een levensproces. Met de ontwikkeling van moderne geneeskunde en palliatieve zorg is het begrip specifieker gebruikt om de overgang naar de laatste fase aan te duiden.

In de praktijk

In de praktijk betekent terminaal dat de zorg volledig gericht is op kwaliteit van leven. Deze vorm van zorg wordt ook wel palliatief terminale zorg genoemd.

Belangrijke onderdelen van terminale zorg

Lichamelijke zorg zoals pijnbestrijding, behandeling van benauwdheid en verlichting van andere klachten.
Psychische en mentale zorg ter ondersteuning bij gevoelens van angst, verdriet en existentiële vragen.
Dag en nachtzorg thuis of in een instelling om de patiënt en familie te ontlasten.
Hospicezorg als thuis sterven niet haalbaar is en continue zorg nodig is.
Palliatieve sedatie om ondraaglijke klachten te verlichten tot het overlijden intreedt.
Euthanasie kan in Nederland en België in de terminale fase onder strikte voorwaarden aan de orde komen.

Thuis of in een hospice

Veel mensen willen graag thuis sterven, omringd door dierbaren. Wanneer dit niet haalbaar is, kan een hospice een alternatief zijn. Daar is gespecialiseerde zorg beschikbaar in een huiselijke omgeving.

Communicatie en wensen

In de terminale fase is het belangrijk om wensen en verwachtingen tijdig te bespreken. Dit kan gaan over muziek, rituelen, sprekers of de keuze tussen begraven en cremeren. Door deze wensen vast te leggen wordt nabestaanden veel zorg en twijfel bespaard.

Andere invalshoeken rond terminaal

Anticiperende rouw: het rouwproces dat al start bij naasten voor het overlijden.
Spirituele zorg: aandacht voor zingeving, religie en levensvragen.
Mantelzorg: intensieve ondersteuning door naasten die vaak zwaar kan zijn.
Praktische zaken: het regelen van testament, wilsverklaring, verzekering en nalatenschap.

Veelgestelde vragen over terminaal

Wanneer spreekt men van terminaal?
Wanneer een arts verwacht dat iemand nog maar kort te leven heeft, meestal minder dan drie maanden.

Is terminaal hetzelfde als palliatief?
Nee. Palliatieve zorg kan al jaren voor het overlijden starten. Terminaal verwijst specifiek naar de laatste fase van die zorg.

Wat is palliatieve sedatie?
Palliatieve sedatie is het bewust verlagen van het bewustzijn om ondraaglijke klachten te verlichten tot het overlijden intreedt.

Kan iemand thuis overlijden in de terminale fase?
Ja, mits er voldoende medische en verpleegkundige begeleiding aanwezig is.

Hoe kan ik uitvaartwensen vastleggen?
Door deze schriftelijk of digitaal te noteren in een wensenboekje of verklaring, zodat nabestaanden weten wat de voorkeuren zijn.

Verdieping en inspiratie

Gerelateerde begrippen: hospice, palliatieve zorg, euthanasie

Blogs:

Tot slot

Het begrip terminaal markeert een intensieve en emotionele fase. Juist in deze periode ligt de nadruk op waardigheid, rust en samenzijn. Door wensen bespreekbaar te maken en goede zorg te organiseren kan deze laatste fase zo waardevol mogelijk worden beleefd door zowel de patiënt als de naasten.

Wilt u meer weten over manieren om de herinnering tastbaar te maken? Bekijk onze urnen, assieraden of neem contact met ons op voor persoonlijk advies.